'Đã có mất mát với y bác sĩ tuyến đầu'
'Đã có mất mát với y thầy thuốc tuyến đầu'
Hơn 2.300 nhân viên y tế bị lây khi làm việc, ba người tử vong gồm hai tại TP HCM, một Bình Dương, trong cuộc chiến chống Covid-19 thời gian qua.
Thông tin được PGS Phạm thái hoà, chủ toạ Công đoàn Y tế Việt Nam, san sẻ tại tọa đàm trực tuyến Bảo vệ blouse trắng nơi tuyến đầu, sáng 19/8. Số nhiễm trên được thống kê từ đầu đại dịch năm 2020 tới ngày 9/8 và "vững chắc còn tăng", theo bà Bình.
Theo ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Quản lý Khám chữa bệnh, thành viên Bộ phận túc trực đặc biệt của Bộ Y tế chống dịch tại TP HCM, 900 nhân viên y tế đã bị lây trong quá trình làm việc trong đợt dịch này, theo ít của Sở Y tế tỉnh thành. "Song, mất đi ba viên chức y tế là điều chua xót nhất", ông Khoa nói.
Bộ Y tế đã có nhiều giải pháp bảo vệ viên chức như yêu cầu tập huấn kỹ, trang bị đồ phòng hộ chém đẹp... Nhưng ông Khoa cho rằng, thực tại nhiều cán bộ, sinh viên thiếu kinh nghiệm do lần đầu tiếp cận bệnh nhân Covid-19, trong khi phải làm việc tại nơi có nồng độ virus cao, nên nguy cơ lây truyền rất cao. Trong sinh hoạt, nghỉ ngơi, nếu nhân viên y tế sơ sểnh cũng có thể bị lây nhiễm. "Cần có thêm lực lượng bổ sung để giảm cường độ công việc cho họ", ông Khoa nói.
Hai tháng qua, hơn 12.000 y bác sĩ từ miền Bắc, Trung đã vào tâm dịch phía Nam. Trong đó, 7.000 người tiếp viện TP HCM, hơn 5.000 người phân bố các tỉnh còn lại. Ngoài đối mặt với lây nhiễm, y bác sĩ còn chịu áp lực nặng về tâm lý khi bệnh nhân quá đông, trở nặng nhanh, tỷ lệ tử vong cao; thiếu trang thiết bị, máy móc, đồ bảo hộ; ăn uống, ngủ nghỉ qua quýt...
"Đã có những cuộc gọi lúc nửa đêm - nhân viên y tế khóc rất nhiều khi không cứu được người bệnh", bà Bình kể.
bác sĩ Nguyễn Bá Tĩnh, cáng đáng phòng Quản lý chất lượng Bệnh viện K, vào tiếp viện Bệnh viện Hồi sức Covid-19 TP HCM gần một tháng nay, nói "ở đây không ai được hít khí trời".
Bệnh viện Hồi sức Covid-19 là tuyến cuối, điều trị bệnh nhân nặng, nguy nan, phải thở máy nên "để bệnh nhân được hít khí trời" trở nên mục tiêu của các y thầy thuốc. Nơi này cũng đang thiếu thầy thuốc hồi sức cấp cứu. Lượng bệnh nhân quá đông, lại toàn ca nặng, khiến bác sĩ nhiều lúc choáng ngợp với khối lượng công việc.
Các y bác sĩ đã chia 3 ca, 4 kíp làm việc 8 tiếng ban ngày và 10 tiếng ban đêm trong đồ bảo hộ cấp 4. Họ luôn phải cẩn trọng từng khâu, từ hút dịch cho bệnh nhân đến tháo bỏ đồ bảo hộ, đeo khẩu trang, luận bàn với đồng nghiệp luôn phải đúng quy định. Khi về khách sạn nghỉ, họp đều trực tuyến, phòng nào ở phòng nấy. Họ vẫn đùa nhau "toàn tự chơi một mình". Khoảng thời kì nghỉ giữa giờ, họ cũng chỉ ra sảnh hít khí trời một tí. Việc ăn uống lại càng qua quýt, có khi thức ăn đã nguội ngắt mà không có lò vi sóng để hâm lại cho nóng.
"Chúng tôi chứng kiến đồng nghiệp ngoài chữa cho dân chúng, còn phải chữa cho cả cha mẹ, anh chị em đang trở nặng", ông nói.
Đối mặt với nhiều áp lực, song các y bác sĩ vẫn cố tự vượt qua. bác sĩ Nguyễn Trung Cấp (Phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, từ Hà Nội vào tăng cường các tỉnh Đồng Tháp, Vĩnh Long và An Giang) cho biết, tình hình miền Tây "yên ổn hơn chút" so với TP HCM. Tuy nhiên, nơi mà cuộc sống vốn êm ả khi dịch bệnh tràn tương hỗ "thực sự khủng hoảng và rất sức ép".
Ở khu vực này, khó khăn nhất là thiếu thầy thuốc hồi sức cấp cứu. Người ở các chuyên ngành khác không thay thế được vì đây là ngành đặc thù. "Anh em có khi làm việc đến 500% sức lực", thầy thuốc Cấp nói.
viên chức y tế miền Bắc vào miền Tây ban đầu gặp chút khó khăn với thay đổi về khí hậu, đồ ăn, nhưng đã sớm khắc phục. Nhiều y bác sĩ từ khước ăn ở khách sạn tiện nghi, xin ở lại bệnh viện dã chiến, nơi điều trị F0 để kịp cứu chữa bệnh nhân.
bác sĩ Cấp cũng tỏ lo ngại về tình trạng thiếu thốn trang bị phòng hộ cho nhân viên y tế. Nhiều đơn vị quan tâm tặng đồ phòng hộ nhưng vì thiếu kinh nghiệm đã mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng. Việc này sẽ khiến nhân viên y tế bị lây cao.
Ông Nguyễn Phước Lộc, Phó trưởng ban Dân vận Trung ương, cho rằng cần có chính sách riêng cho lực lượng y tế tuyến đầu; có thể là phụ cấp về độc hại, cường độ làm việc, làm ngoài giờ...
Công đoàn Y tế đã hai lần yêu cầu Tổng liên đoàn đề xuất Chính phủ, quốc gia gùi liệt sĩ với viên chức y tế tử vong khi làm nhiệm vụ trong đại dịch; coi họ là người thi hành công vụ, có chính sách với thân nhân của họ. Mỗi đoàn y tế tăng cường chỉ nên tăng viện tối đa trong 2 tháng để đảm bảo sức khỏe; lập thêm bộ phận tham mưu tâm lý để giảm stress cho y bác sĩ.
Phó chủ toạ Tổng liên đoàn lao động Ngọ Duy Hiểu cho biết, Tổng liên đoàn đã tương trợ một triệu đồng để tăng cường bữa ăn cho y thầy thuốc, tương trợ thêm 2 triệu đồng cho mỗi người vào miền Nam, mua 20.000 thẻ an toàn y tế.
"Cuộc chiến chống dịch có thể còn kéo dài và khốc liệt hơn, không ai biết trước. Chúng ta luôn mong những điều tốt đẹp nhưng cũng phải dự liệu những điều không thuận lợi sẽ xảy ra", ông Hiểu nói.
Hoàng Phương
Các bệnh viện đang lâm vào cảnh thiếu trang thiết bị y tế và phòng hộ khi ghi nhận hàng nghìn ca nhiễm mới mỗi ngày. Để tương trợ lực lượng tuyến đầu, các cá nhân và doanh nghiệp có thể đồng hành cùng chương trình "Tiếp sức cho tâm dịch". Xem chi tiết tại đây.
